Phối hợp quản lý bảo vệ rừng vùng giáp ranh giữa 03 tỉnh Quảng Ngãi - Quảng Nam - Kon Tum
Dân cư ở địa bàn giáp ranh chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống còn nhiều khó khăn, phương thức canh tác chủ yếu là phát nương làm rẫy, do đó một bộ phận không nhỏ người dân lấn chiếm đất lâm nghiệp, phá rừng trái pháp luật để lấy đất sản xuất, làm cho vốn rừng ở khu vực này có nguy cơ bị suy giảm.
Xuất phát từ tầm quan trọng trong công tác quản lý bảo vệ rừng, đặc biệt là khu vực rừng giáp ranh, chính quyền địa phương 03 tỉnh đã chỉ đạo lực lượng Kiểm lâm 03 tỉnh Kon Tum - Quảng Nam - Quảng Ngãi ký kết Quy chế phối hợp trong công tác quản lý bảo vệ rừng vùng giáp ranh nhằm bảo vệ tốt vốn rừng hiện có ở khu vực này.
Trong giai đoạn 2022 – 2024, sau khi ký kết Quy chế phối hợp, Chi cục Kiểm lâm 03 tỉnh đã thường xuyên thực hiện chế độ trao đổi thông tin, nắm bắt tình hình, ngăn chặn, xử lý nhiều vụ mua bán, vận chuyển trái phép lâm sản, phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng, xâm chiếm đất rừng. Điển hình như, Hạt Kiểm lâm các huyện Ba Tơ, Sơn Tây, Sơn Hà (Quảng Ngãi) phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện Kon Plông (Kon Tum), Hạt Kiểm lâm huyện Nam Trà My (Quảng Nam) trao đổi nắm bắt thông tin, làm việc về công tác quản lý bảo vệ rừng vùng giáp ranh 45 lần. Hạt Kiểm lâm huyện Đăk Glei (Kon Tum) đã chủ động phối hợp Hạt Kiểm lâm huyện Phước Sơn (Quảng Nam) thường xuyên trao đổi thông tin, năm bắt tình hình 89 lần qua điện thoại và thực tế trong quá trình phối hợp tuần tra, truy quét.
Lãnh đạo Chi cục Kiểm lâm 03 tỉnh đã chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm vùng giáp ranh tham mưu cho chính quyền địa phương tổ chức tuyên truyền các chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước, Luật Lâm nghiệp cho nhân dân vùng giáp ranh tổng số là: 569 đợt/23.085 lượt người dân tham gia, ký cam kết 3.974 người, tuyên truyền lưu động 51 đợt, sân khấu hóa 18 đợt/1.500 lượt người xem và phát 633 tờ rơi tuyên truyền. Nhờ đó, chính quyền cũng như người dân vùng giáp ranh đã nâng cao được ý thức trách nhiệm bảo vệ rừng.
Phó Chủ tịch UBND xã Trà Giáp Lê Văn Thách cho biết, trên địa bàn xã có gần 100 hộ dân sống dựa vào rừng vùng giáp ranh với xã Trà Thanh. Nơi đây đã thành lập 2 tổ bảo vệ rừng cộng đồng, họ là “tai mắt” của lực lượng kiểm lâm. Người dân ở xã Trà Giáp không phân biệt đâu là rừng thuộc địa phận của huyện Trà Bồng, đâu là rừng thuộc địa phận huyện Bắc Trà My. Họ xem rừng là tài sản chung, cùng hưởng lợi, cùng có trách nhiệm chung.
Vùng giáp ranh giữa xã Trà Thanh và xã Trà Giáp có khoảng 800 ha, địa hình phức tạp, hiểm trở. Toàn bộ diện tích rừng tự nhiên nơi đây có chức năng phòng hộ đầu nguồn, cung cấp nguồn nước cho sông Trà Bồng, đập thủy điện Hà Nang, hồ chứa nước Nước Trong của tỉnh Quảng Ngãi và phòng hộ đầu nguồn của sông Trường chảy về huyện Bắc Trà My, tỉnh Quảng Nam. Đây là nơi cư trú, sinh trưởng và phát triển của nhiều loài động, thực vật quý hiếm, có giá trị kinh tế cao.
Dọc tuyến giáp ranh có nhiều đường mòn ra, vào rừng nên các đối tượng “lâm tặc” dễ xâm nhập để khai thác, vận chuyển trái phép lâm sản và động vật hoang dã, làm ảnh hưởng đến tài nguyên rừng cũng như an ninh, trật tự tại địa phương. Lực lượng kiểm lâm địa bàn huyện Trà Bồng đã phối hợp với lực lượng kiểm lâm ở huyện Bắc Trà My ngày đêm tuần tra, canh giữ những cánh rừng già. Có nhiều trường hợp, kiểm lâm địa bàn bị “lâm tặc” đe dọa, tấn công.
Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Trà Bồng Phan Cao Thế cho biết, những năm gần đây, số vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp cũng như diện tích và khối lượng lâm sản bị thiệt hại liên tục giảm. Có được kết quả trên là nhờ sự nỗ lực giữ rừng của lực lượng kiểm lâm, các chủ rừng, tổ bảo vệ rừng cộng đồng. Để giữ bình yên cho những cánh rừng, cùng với việc tuần tra, canh gác, cán bộ kiểm lâm của huyện bám dân, bám làng để vận động bà con chấp hành nghiêm các quy định của Nhà nước về bảo vệ và phát triển rừng, quyết tâm bảo vệ màu xanh cho rừng.
Từ tháng 10/2022 đến tháng 10/2024, các Hạt Kiểm lâm vùng giáp ranh, Đội KLCĐ và PCCCR thuộc Chi cục Kiểm lâm 03 tỉnh đã tổ chức được 769 đợt tuần tra, truy quét các đối tượng xâm hại đến tài nguyên rừng tại vùng giáp ranh; phát hiện và lập biên bản 37 vụ vi phạm Luật Lâm nghiệp; xử lý 33 vụ;...
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác quản lý, bảo vệ rừng vùng giáp ranh giữa 03 tỉnh vẫn còn một số tồn tại cần phải phối hợp giải quyết giữa các địa phương trong thời gian đến.
Để bảo vệ tốt rừng giáp ranh, trong thời gian đến chính quyền địa phương các tỉnh cần Chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm các tỉnh triển khai thực hiện nghiêm túc theo Quy chế phối hợp quản lý, bảo vệ rừng vùng giáp ranh giữa 03 tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi và Kon Tum đã ký kết; hướng dẫn, kiểm tra các Hạt Kiểm lâm vùng giáp ranh, Đội Kiểm lâm cơ động và PCCCR, Kiểm lâm bàn xã ký kết kế hoạch phối hợp và tổ chức thực hiện có hiệu quả công tác quản lý bảo vệ rừng và quản lý lâm sản vùng giáp ranh,...Thường xuyên theo dõi, trao đổi thông tin, phối hợp tổ chức lực lượng tuần tra, truy quét bảo vệ rừng khu vực vùng giáp ranh. Phối hợp trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ rừng cho nhân dân khu vực vùng giáp ranh bằng nhiều hình thức, nhằm tạo sự chuyển biến sâu rộng về nhận thức và hành động của các tầng lớp nhân dân vùng giáp ranh tích cực tham gia bảo vệ và phát triển rừng. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát các chủ rừng nhằm nâng cao vai trò, trách nhiệm của các chủ rừng trong công tác quản lý bảo vệ và phát triển rừng trên lâm phần quản lý nói chung và khu vực giáp ranh nói riêng.
UBND các huyện chỉ đạo các ngành, hội, đoàn thể phối hợp lực lượng kiểm lâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức, trách nhiệm của người dân trong công tác quản lý, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản vùng giáp ranh; kịp thời tố giác các đối tượng tham gia phá rừng, khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trái pháp luật cho cơ quan chức năng kiểm tra, xử lý.
UBND các xã tăng cường trách nhiệm quản lý nhà nước về lâm nghiệp; thường xuyên huy động lực lượng công an, xã đội, dân quân phối hợp kiểm lâm địa bàn và lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của chủ rừng tổ chức tuần tra, kiểm tra, truy quét bảo vệ rừng, làm trong sạch địa bàn quản lý và không để điểm nóng về phá rừng, cháy rừng xảy ra,...
Văn Hùng