Tiềm năng phát triển du lịch cộng đồng nông nghiệp, nông thôn gắn với Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới tại huyện Mộ Đức
Nằm cách thành phố Quảng Ngãi khoảng 25km về phía Nam, huyện Mộ Đức đang nổi lên như một điểm đến đầy triển vọng trong phát triển du lịch cộng đồng nông nghiệp, nông thôn. Đây là nơi hội tụ hài hòa giữa cánh đồng lúa trĩu hạt, làng nghề truyền thống và các di sản văn hóa đặc sắc. Với định hướng phát triển gắn liền với Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Mộ Đức từng bước khẳng định vị thế của mình thông qua mô hình du lịch nông nghiệp đặc thù – nơi du khách không chỉ ngắm cảnh mà còn được hòa mình vào nhịp sống của vùng quê thuần nông.
Mộ Đức tự hào là quê hương của cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng – một nhà chính trị, nhà văn hóa lớn của đất nước. Khu lưu niệm của ông được xây dựng bên bờ sông Thoa, gần khu du lịch văn hóa cộng đồng xóm Cây Gạo và xóm Thanh Thủy, xã Đức Tân (cạnh Quốc lộ 1A), mỗi năm đón trên 50.000 lượt khách tham quan. Gần đó là tượng đài chiến thắng Mỏ Cày và núi Lớn – căn cứ của đội du kích Ba Tơ thời kỳ kháng chiến chống Pháp năm 1945.
Huyện còn được biết đến là “vựa lúa mẫu” của tỉnh Quảng Ngãi, tiêu biểu với mô hình “cánh đồng 20 tấn”, thể hiện hướng sản xuất nông nghiệp chuyên canh, hiệu quả. Ngoài ra, địa thế ven biển với 23km bờ biển dù là biển ngang, không thuận lợi cho đánh bắt xa bờ, nhưng rất phù hợp để nuôi trồng thủy sản và phát triển du lịch sinh thái biển. Các xã như Đức Lợi, Đức Minh, Đức Phong sở hữu những bãi biển cát trắng, rừng dương phòng hộ xanh mát, cùng nhiều thắng cảnh như hồ Đá Bàn, Giếng Tiên, Hóc Sằm, Hóc Mít, thác Suối Mơ…
Đặc biệt, huyện có nguồn nước khoáng nóng tự nhiên tại cánh đồng thôn Thạch Trụ, xã Đức Lân – một tài nguyên quý giá có thể khai thác cho du lịch nghỉ dưỡng. Hạ tầng giao thông liên thôn, liên xã ngày càng hoàn thiện, kết nối thuận lợi từ các hợp tác xã sản xuất như trồng nấm ở Đức Nhuận, làng nghề mạch nha Đức Hòa, trang trại bò sữa Vinamilk ở Đức Phú, làng bánh mè Đức Phong đến vùng rau An Mộ, xã Đức Lợi.
Trong quá trình canh tác, người dân thôn Dương Quang, xã Đức Thắng đã phát hiện nhiều hiện vật khảo cổ thuộc nền văn hóa Sa Huỳnh – mở ra triển vọng cho loại hình du lịch kết hợp khảo cổ học và giáo dục truyền thống. Đời sống văn hóa tinh thần của người dân cũng được nâng cao với các hoạt động như câu lạc bộ hát Bài Chòi, đội múa Sắc Bùa, lễ hội ngày mùa, hội chợ văn hóa – ẩm thực – làng nghề, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân gian.
Sự phát triển du lịch cộng đồng tại Mộ Đức được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ thành quả từ Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Hạ tầng kỹ thuật – xã hội được đầu tư đồng bộ, tạo điều kiện thuận lợi để hình thành mạng lưới các điểm du lịch kết nối với nhau. Các lễ hội truyền thống như Ngày hội làng nghề, Lễ hội ngày mùa đã làm phong phú thêm các sản phẩm du lịch, tạo nét đặc trưng riêng có cho vùng đất này.
Để khai thác hiệu quả tiềm năng, huyện cần xây dựng các sản phẩm du lịch đặc thù kết hợp trải nghiệm nông nghiệp và văn hóa bản địa. Các tour “Một ngày làm nông dân” hoặc “Hành trình di sản” nên được thiết kế bài bản, lồng ghép yếu tố giáo dục và trải nghiệm thực tiễn. Đồng thời, phát triển hệ thống homestay thân thiện, gắn kết với cộng đồng sẽ là điểm nhấn tạo ấn tượng cho du khách. Quan trọng hơn, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa chính quyền, cộng đồng dân cư và doanh nghiệp lữ hành nhằm định hình thương hiệu du lịch Mộ Đức – hiện đại nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa.
Với những lợi thế sẵn có, Mộ Đức có thể trở thành hình mẫu trong phát triển du lịch cộng đồng gắn với nông nghiệp, nông thôn. Đây là cơ hội để quảng bá hình ảnh quê hương, đồng thời mở ra hướng đi bền vững nhằm nâng cao thu nhập cho người dân và góp phần thực hiện thành công Chương trình xây dựng nông thôn mới. Trong tương lai gần, Mộ Đức có tiềm năng trở thành điểm đến không thể bỏ qua trên bản đồ du lịch Quảng Ngãi, nơi du khách được trải nghiệm chân thật nhất giá trị văn hóa, con người và thiên nhiên miền quê xứ Quảng.